Chloranu(V) potasu topi się w temperaturze 368 oC, a w 400 oC (Mizerski, 2013) następuje jego rozkład zgodnie z równaniem:
4KClO3(s) → KCl + 3KClO4
Chloran(VII) potasu reaguje z węglem:
KClO4 + 2C → KCl + 2CO2
Należy dodać, że w temperaturze 500 oC chloran(VII) potasu ulega dalszej reakcji rozkładu (Mizerski, 2013). Głównymi produktami tej rekcji są: wydzielający się bezbarwny gaz – tlen i białe ciało stałe – chlorek potasu:
KClO4 → KCl + 2O2
Poza tym mogą powstawać również produkty uboczne takie jak chlor Cl2 i tlenek chloru(IV) ClO2 (ok. 0,2%) (Bostrup, Demandt, Hansen, 1962). Powstający tlen reaguje z węglem i dodatkowo przyspiesza przebieg procesu.
C + O2 → CO2
W drugim wariancie doświadczenia użytym substratem były misie żelki. Produkuje się je głównie z żelatyny wieprzowej, syropu cukrowego, glukozy i sacharozy, a za ich kolor odpowiadają koncentraty owocowe i roślinne. Dla przykładu można zapisać równania reakcji utleniania dla sacharozy:
C12H22O11 + 6KClO4 → 6KCl + 12CO2 + 11H2O
C12H22O11 + 12O2 → 12CO2 + 11H2O
Żelkowe misie łatwo ulegają stopieniu co dodatkowo przyspiesza przebieg reakcji, widoczne są błyski i słychać charakterystyczne dźwięki „ryki niedźwiedzia”. Po zakończeniu reakcji na ściankach kolby widać biały osad – chlorek potasu, główny produkt reakcji, oraz czarny produkt uboczny – węgiel.
UWAGA! Substancje niebezpieczne:
Literatura
Mizerski, W. (2013). Tablice chemiczne. Warszawa: Wydawnictwo Adamantan.
Bostrup, O., Demandt, K., Hansen, K. (1962). The thermal decomposition of KClO3. Journal of Chemical Education, 39 (11), str. 573. doi:10.1021/ed039p573