Archiwum autora: Paweł

#4 Reakcja oscylacyjna Briggsa-Rauschera

Przygotowanie roztworów:

Do kolby miarowej o pojemności 100 cm³ nalać niewielką ilość wody destylowanej i rozpuścić kolejno substancje podane poniżej, roztwór uzupełnić do kreski.

Roztwór 1:

4,28 g jodanu(V) potasu – KIO₃
0,45 cm³ stężonego kwasu siarkowego(VI) – H₂SO₄ 95-96%

Roztwór 2:

13,6 cm³ perhydrolu – H₂O₂30 %

Roztwór 3:

- 1,56 g kwasu malonowego – CH₂(COOH)₂
- 0,34 g monohydratu siarczanu(VI) manganu(II) – MnSO₄•H₂O

3 g skrobi rozpuszczalnej (skrobi nie trzeba rozpuszczać, można pozostawić w postaci zawiesiny, jednak takim przypadku należy dodać osobno przygotowany wskaźnik – kleik skrobiowy)

Wskaźnik:

Do probówki wprowadzić niewielką ilość (1 łyżeczkę) skrobi rozpuszczalnej, dodać około 5 cm³ wody i ogrzewać do całkowitego rozpuszczenia.

Aby mieć pewność, że reakcja zajdzie wedle oczekiwań, należy odmierzyć substancje zgodnie z podaną dokładnością.

Zmieszanie podanych powyżej roztworów powoduje zapoczątkowanie reakcji oscylacyjnej, której towarzyszy zmiana barwy roztworu od bezbarwnej poprzez żółtą do granatowej. Proces ten jest zwany reakcją Briggsa-Rauschera (Briggs, Rauscher; 1973) i składa się 30 etapów (Noyes, Furrow; 1982). Poniżej przedstawimy tylko główne reakcje będące sumą różnych etapów pośrednich.

Początkowo jony jodanowe(V), pochodzące z dysocjacji KIO₃, ulegają redukcji do kwasu jodowego(I) pod wpływem nadtlenku wodoru. Wydziela się widoczny na filmie bezbarwny gaz – tlen. Proces zachodzi zgodnie z równaniem:

R1: IO₃^– + 2H₂O₂ + H⁺ → HIO + 2O₂ + 2H₂O

Następnie, otrzymany kwas reaguje z nadtlenkiem wodoru, powstają jony jodkowe:

R2: HIO + H₂O₂ → I^– + O₂ + H⁺+ H₂O

Powstałe jony jodkowe ulegają procesowi synproporcjonowania z kwasem jodowym(I) zgodnie z równaniem:

R3: HIO + I^– + H⁺ → I₂ + H₂O

Biegnące procesy powodują zabarwienie roztworu na żółto-bursztynowy kolor. Barwa ta pochodzi od powstającego jodu. Równocześnie zachodzi reakcja jodu z kwasem malonowym:

R4: I₂ + CH₂(COOH)₂ → ICH(COOH)₂ + H⁺+ I^–

Jod cząsteczkowy I₂reaguje z jonami jodkowymi I^– i powstaje anion trójjodkowy I₃^–, który następnie tworzy ze skrobią związek kompleksowy o barwie granatowej:

R5: I₂+ I^– $\rightleftarrows$ I₃^–

R6: I₃^– + skrobia $\rightleftarrows$ granatowy związek kompleksowy

W roztworze równocześnie biegną reakcje zużywające jod:

R7: 5H₂O₂ + I₂ → 2HIO₃ + 4H₂O

W związku z tym stan równowagi przedstawiony w równaniach R5 i R6 jest przesuwany w kierunku substratów, towarzyszy temu rozkład związku kompleksowego i zanik granatowej barwy roztworu.

W wyniku reakcji R7 powstają jony IO₃^–, które reagują zgodnie z równaniem R1, co zapoczątkowuje nowy cykl reakcji.

Możemy również zapisać sumaryczne równanie reakcji:

IO₃^– + 2H₂O₂ + H⁺ + CH₂(COOH)₂ → ICH(COOH)₂ + 3H₂O + 2O₂

Przedstawiony opis jest uproszczeniem zachodzących procesów. Osoby zainteresowane dalszym zgłębieniem tematu odsyłamy do podanej poniżej literatury.

UWAGA! Substancje niebezpieczne:

- Kwas siarkowy(VI)

- Jodan(V) potasu

- Perhydrol

Siarczan(VI) manganu(II) monohydrat

Literatura

Briggs, T., Rauscher, W. (1973). An oscillating iodine clock. Journal of Chemical Education, 50 (7), str. 496. doi:10.1021/ed050p496

Noyes, R., Furrow, S. (1982). The oscillatory Briggs-Rauscher reaction. 3. A skeleton mechanism for oscillations. Journal of the American Chemical Society, 104 (1), str. 45–48. doi: 10.1021/ja00365a011

#3 Węże Faraona

Zalecamy oglądanie w jakości HD!

Rodanek rtęci(II) Hg(SCN)₂ jest białym ciałem stałym, może być otrzymany w wyniku reakcji strąceniowej np. rodanku potasu z chlorkiem rtęci(II). Rodanek rtęci(II) ulega termicznemu rozkładowi, a w wyniku tej reakcji powstaje żółto-szary, gąbczasty produkt znany jako „Węże Faraona” (Pharaoh’s Serpent) (Bailer et. all, 1973). Głównym produktem reakcji rozkładu jest azotek węgla C₃N₄:

2Hg(SCN)_2(s) → 2HgS_(s) + CS_2(g) + C₃N_4(s)

Azotek węgla może ulegać dalszemu rozkładowi do azotu i toksycznego dicyjanu zgodnie z równaniem:

2C₃N_4(s)→ 3(CN)_2(g) + N_2(g)

W trakcie reakcji rozkładu zazwyczaj dochodzi do zapłonu. Powstający siarczek węgla(IV) w atmosferze powietrza spala się do tlenku siarki(IV) i tlenku węgla(IV):

CS_2(g)+ 3O_2(g) → CO_2(g) + 2SO_2(g)

Ponieważ proces spalania zachodzi energiczne, istnieje znaczne prawdopodobieństwo otrzymania wielu produktów ubocznych, w tym również metalicznej rtęci.

Powstający azotek węgla jest substancją bardzo porowatą, w jej porach oraz na powierzchni znajdują się wszelkie produkty reakcji. Z tego powodu węży nie należy dotykać!

Doświadczenie to zostało odkryte w 1821 przez studenta medycyny Gilberta Wöhlera. Swoje obserwacje opisał jako: „(…) wijący się sam z siebie proces, produkt podobny do robaków, zwiększający wielokrotnie swoją objętość, powstaje bardzo lekki materiał w kolorze grafitu (…)” (Davis, 1940). Doświadczenie to znalazło zastosowanie podczas nagrywania pierwszych filmów science-fiction. Specjaliści od efektów specjalnych nakładali rodanek rtęci(II) na kamienie, a następnie je ogrzewali. Powstałe w wyniku rozkładu węże imitowały obce formy życia.

UWAGA! Substancje niebezpieczne:

Rodanek rtęci(II)
Toksyczne produkty reakcji: dicyjan, rtęć metaliczna

Literatura

Bailer, J. C., Emeléus, H. J., Nyholm, S. i Trotman-Dickenson, A. F. (1973). Comprehensive Inorganic Chemistry. (J. C. Bailer, Red.) Oxford: Pergamon Press.

Davis, T. (1940). Pyrotechnic snakes. Journal of Chemical Education, 17 (6), str. 268. doi:10.1021/ed017p268

Uzgadnianie równań reakcji metodą równań połówkowych i bilansu elektronowego

Tekst opublikowany w czasopiśmie „Niedziałki” w 2012 roku. Opublikowano za zgodą redakcji czasopisma. Do napisania artykułu skłoniło mnie zadanie maturalne z 2011 roku, które znacznie utrudniło życie wielu maturzystom.

Paweł Bernard Niedziałki 1/2012, s.10-16

Wstęp

Egzamin maturalny z chemii na poziomie rozszerzonym w roku 2010/2011 nie należał do najłatwiejszych, a dodatkowo wzbudził sporo kontrowersji. Oto jedno z pytań, które sprawiło wiele kłopotów [1]:

Zadanie 14. (4 pkt) Poniżej przedstawiony jest schemat reakcji:

MnO₄^2-+ H⁺ → MnO₄⁻ + MnO₂ + H₂O

a) Napisz w formie jonowej z uwzględnieniem liczby oddawanych lub pobieranych elektronów (zapis jonowo-elektronowy) równania procesów redukcji i utleniania zachodzących podczas tej przemiany.

Równanie reakcji redukcji: ……………………………………………………………………………..

Równanie reakcji utleniania: …………………………………………………………………………..

b) Dobierz i uzupełnij współczynniki stechiometryczne w poniższym schemacie.

………. MnO₄^2-+ ………. H⁺ → ………. MnO₄⁻ + ………. MnO₂ + ………. H₂O

c) Napisz, jakie funkcje pełnią jony MnO₄²⁻w tej reakcji.

W zadaniu uczniowie mieli za zadanie uzgodnić podane równanie reakcji w oparciu o zapisane pełne równania redukcji i utleniania. Ta metoda uzgadniania równań REDOX to tak zwana metoda równań połówkowych. Problem stanowi fakt, iż metoda ta nie jest wyszczególniona w obowiązującej podstawie programowej z chemii [2,3]. Z tego powodu praktycznie w żadnym polskim podręczniku do chemii na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej metoda ta nie jest omawiana. Tradycyjnie uzgadnianie równań reakcji utleniania-redukcji opierane jest o bilans elektronowy nazywany równaniami cząstkowymi (często mylonymi z równaniami połówkowymi). Czym zatem różnią się te dwie metody?

Uzgodnienie w oparciu o bilans elektronowy

Uzgodnijmy podane w zadaniu równanie reakcji metodą równań cząstkowych.

1. Należy przypisać pierwiastkom stopnie utlenienia i znaleźć atomy, które ulegają utlenieniu bądź redukcji. W tym przypadku ww. zadania maturalnego zarówno utlenieniu jak i redukcji uległ mangan.

2. Zapisujemy schemat procesów utlenienia i redukcji w oparciu o atomy, które wzięły udział w każdym z tych procesów wraz z podaniem liczby przyjmowanych lub oddawanych elektronów. Liczba przyjętych i oddanych elektronów musi być równa w obu procesach, w tym celu dobierany jest tzw. „mnożnik”.

			Mnożnik
VI	red	IV
Mn + 2e^–	→	Mn	1
VI	utl	VII
Mn	→	Mn + 1e^–	2⁽¹⁾

3. Wyznaczony mnożnik stanowi o liczbie atomów każdego typu. Na tej podstawie uczeń jest w stanie zapisać podane równanie reakcji w formie:

3MnO₄^2-+ H⁺ → 2MnO₄⁻ + MnO₂ + H₂O

4. Ponieważ bilans elektronowy został uzgodniony dalsze uzgodnienie równia przeprowadza się w sposób klasyczny.

Metoda ta prowadzi do poprawnego rozwiązania zadania, jednak przedstawione równania cząstkowe nie są pełnymi równaniami reakcji utleniania i redukcji. Z tego powodu rozwiązanie to nie było punktowane.

Uzgodnienie w oparciu o równania połówkowe (równania jonowo-elektronowe)

Jak można wnioskować na postawie samej nazwy, równania połówkowe po zsumowaniu powinny stworzyć pełne równanie analizowanej reakcji chemicznej. Zatem zadanie to mogło być rozwiązane w następujących etapach:

1. Podobnie jak w metodzie bilansu elektronowego należy zacząć od przypisana pierwiastkom stopni utlenienia i znaleźć pierwiastki, które ulegają utlenieniu bądź redukcji. W tym przypadku do opisu procesów zapisujemy nie tylko atomy, których stopień utlenienia uległ zmianie, ale całe indywidua (cząsteczki, jony lub atomy) które biorą udział w reakcji. Zacznijmy od równania, w którym zachodzi redukcja:

VI	red	IV
MnO₄^2-+ 2e^–	→	MnO₂

2. Równanie połówkowe należy uzgodnić. Nie jest to jednak możliwe wprost, ze względu na różną liczbę atomów tlenu. W takim wypadku po stronie równania, w której występuje deficyt atomów tlenu dopisuje się odpowiednią liczbę cząsteczek wody:

VI	red	IV
MnO₄^2-+ 2e^–	→	MnO₂ + 2H₂O

3. Dopisanie cząsteczek wody spowodowało deficyt atomów wodoru po stronie substratów. Deficyt ten uzupełniamy dopisując odpowiednią liczbę kationów wodoru:

VI	red	IV
MnO₄^2-+ 2e^– + 4H⁺	→	MnO₂ + 2H₂O

4. W ten sposób równanie redukcji zostało uzgodnione. Kolejnym etapem jest uzgodnienie równania utleniania:

VI	utl	VII
MnO₄^2-	→	MnO₄⁻ + e^–

5. W tym przypadku liczba atomów po stronie substratów i produktów jest równa. Należy jednak równanie utleniania podwoić, aby liczba oddanych elektronów była zgodna z liczbą elektronów przyjętych podczas procesu redukcji. Następnie sumujemy procesy:

(1x)	MnO₄^2-+ 2e^– + 4H⁺	→	MnO₂ + 2H₂O
(2x)	2MnO₄^2-	→	2MnO₄⁻ + 2e^–
Sumujemy równana stronami
3MnO₄^2-+ 4H⁺		→	MnO₂ + 2H₂O + 2MnO₄⁻

W ten sposób otrzymujemy w pełni uzgodnione równanie. Schemat postępowania, tzn. dopisanie odpowiedniej liczby cząsteczek wody i kationów wodoru jest uniwersalny i znajduje zastosowanie przy uzgadnianiu zarówno równań zapisanych w formie cząsteczkowej jak i jonowej.

W przypadku przedstawionego zadnia maturalnego obie metody prowadziły do tego samego wyniku, zatem narzucenie formy rozwiązania zadania jest mocno kontrowersyjne. Dodatkowo układ graficzny zadania tzn. jedna pusta linia na wpisanie równania redukcji mogła być myląca i z pewnością utrudniała zapis rozwiązania.

Czy zatem stosowanie równań połówkowych jest potrzebne?

Osoba układająca pytanie mogła wymusić sposób rozwiązania zadania inaczej je formując. W treści zadania zamiast podawać pełny schemat mogła zapisać jedynie jego fragment:

MnO₄^2-→ MnO₄⁻ + MnO₂

Oczywiście podniosłoby to poziom trudności zadania, ale rozwiązanie tego przykładu w oparciu o bilans elektronowy nie byłoby możliwe.

Równania połówkowe znajdują często zastosowanie, gdy nie jest znane całe równanie reakcji, a jego zapisy jest opary o obserwacje.

Przykład 1 – klasyczny probierz trzeźwości

Wykrywanie alkoholu w wydychanym powietrzu było dawniej przeprowadzane przez tak zwane „dmuchanie w balonik”. Powietrze z balonika było przepuszczane nad pomarańczowym dichromianem(VI). Zmiana zabarwienia na zieloną związana była z redukcją dichromianu(VI) do związku chromu(III) i jednoczesnym utlenieniem alkoholu do kwasu karboksylowego. Równanie to można zapisać i uzgodnić w oparciu o równania połówkowe:

VI	red	III
Cr₂O₇^2–	→	2Cr³⁺
-III – I	utl	-III III
CH₃CH₂OH	→	CH₃COOH

Uzgadnianie równania redukcji krok po kroku:

	VI	red	III
1	Cr₂O₇^2–+ 6e^–	→	2Cr³⁺
2	Cr₂O₇^2– + 6e^–	→	2Cr³⁺ + 7H₂O
3	Cr₂O₇^2–+ 6e^– + 14H⁺	→	2Cr³⁺ + 7H₂O

Uzgadnianie równania utleniania krok po kroku:

	-III – I	utl	-III III
1	CH₃CH₂OH	→	CH₃COOH + 4e^–
2	CH₃CH₂OH + H₂O	→	CH₃COOH + 4e^–
3	CH₃CH₂OH + H₂O	→	CH₃COOH + 4e^– + 4H⁺

Sumaryczne równanie:

Mnożnik
(2x)	2Cr₂O₇^2–+ 12e^– + 28H⁺	→	2Cr³⁺ + 14H₂O
(3x)	3CH₃CH₂OH + 3H₂O	→	3CH₃COOH + 12e^– + 12H⁺
Sumujemy równana stronami
2Cr₂O₇^2–+ 16H⁺ + 3CH₃CH₂OH		→	2Cr³⁺ + 11H₂O + 3CH₃COOH

Przykład 2 – redukcja manganianu(VII)

Fioletowy jon manganianowy(VII) uległ reakcji z siarczanem(IV). W wyniku reakcji powstał bezbarwny roztwór:

VII	red	II
MnO₄^–	→	Mn²⁺
IV	utl	VI
SO₃^2–	→	SO₄^2–

Uzgodnienie równania redukcji krok po kroku:

	VII	red	II
1	MnO₄^–	→	Mn²⁺
2	MnO₄^– + 5e^–	→	Mn²⁺+ 4H₂O
3	MnO₄^–+ 5e^– + 8H⁺	→	Mn²⁺+ 4H₂O

Uzgodnienie równania utleniania krok po kroku:

	IV	utl	VI
1	SO₃^2–	→	SO₄^2– + 2e^–
2	SO₃^2– + H₂O	→	SO₄^2– + 2e^–
3	SO₃^2– + H₂O	→	SO₄^2– + 2e^– + 2H⁺

Sumaryczne równanie:

Mnożnik
(2x)	2MnO₄^–+ 10e^– + 16H⁺	→	2Mn²⁺+ 8H₂O
(5x)	5SO₃^2– + 5H₂O	→	5SO₄^2– + 10e^– + 10H⁺
Sumujemy równana stronami
2MnO₄^–+ 6H⁺ + 5SO₃^2–		→	2Mn²⁺+ 3H₂O + 5SO₄^2–

Na podstawie zapisanego równania widać, że reakcja zaszła w środowisku kwasowym. Do uzgadniania reakcji biegnących w środowisku zasadowym należy zastosować jedną z alternatywnych metod[4]:

Przykład 3 – redukcja manganianu(VII) w środowisku zasadowym

Redukcja:

	VII	red	VI
1	MnO₄^– + e^–	→	MnO₄^2-

Utlenianie:

	IV	utl	VI
1	SO₃^2–	→	SO₄^2– + 2e^–
2	SO₃^2– + 2OH^–	→	SO₄^2– + 2e^–	Zamiast cząsteczki wody dopisujemy jony OH^– (dwa jony na każdy brakujący atom tlenu)
3	SO₃^2– + 2OH^–	→	SO₄^2– + 2e^– + H₂O	Po drugiej stronie równania dopisujemy cząsteczki wody tak, aby zbilansować równanie (jedna cząsteczka na dwa jony OH^–)

Mnożnik
(2x)	2MnO₄^– + 2e^–	→	2MnO₄^2-
(1x)	SO₃^2– + 2OH^–	→	SO₄^2– + 2e^– + H₂O

Sumujemy równana stronami
2MnO₄^–+ SO₃^2– + 2OH^–	→	2MnO₄^2- + SO₄^2– + H₂O

Co jednak zrobić, gdy środowisko reakcji nie jest zdefiniowane? W taki przypadku możemy zastosować ogólną metodę (przedstawioną w przykładzie 1 i 2):

Redukcja:

	VII	red	VI
1	MnO₄^– + e^–	→	MnO₄^2-

Utlenianie:

	IV	utl	VI
1	SO₃^2–	→	SO₄^2– + 2e^–
2	SO₃^2– + H₂O	→	SO₄^2– + 2e^–
3	SO₃^2– + H₂O	→	SO₄^2– + 2e^– + 2H⁺

Sumaryczne równanie:

Mnożnik
(2x)	2MnO₄^– + 2e^–	→	2MnO₄^2-
(1x)	SO₃^2– + H₂O	→	SO₄^2– + 2e^– + 2H⁺
Sumujemy równana stronami
2MnO₄^–+ SO₃^2– + H₂O		→	2MnO₄^2- + SO₄^2– + 2H⁺

Zapis równań tą metodą może prowadzić do mylnego wniosku, że reakcja zaszła w środowisku obojętnym. Jednak, bardziej ostrożnie sformułowany wniosek, że pH w trakcie reakcji maleje, jest poprawny. Jeśli na tym etapie zostanie podana informacja, że początkowo pH roztworu było większe niż 7, równanie to można uzupełnić przez zalkalizowanie substratów. Osiągnąć to można stosując prosty zabieg techniczny – zsumowanie równania z równaniem autodysocjacji wody.

2MnO₄^–+ SO₃^2– + H₂O	→	2MnO₄^2- + SO₄^2– + 2H⁺
2H⁺ + 2OH^–	$\rightleftarrows$	2H₂O
Sumaryczne równanie:
2MnO₄^–+ SO₃^2– + 2OH^–	→	2MnO₄^2- + SO₄^2– + H₂O

Ostatecznie obydwie metody dają ten sam rezultat.

Podsumowanie

Równania połówkowe stanowią proste narzędzie pozwalające nie tylko dobrać współczynnik stechiometryczne do równań utleniania-redukcji, ale również uzupełnić równania o niektóre substraty lub produkty i na tej podstawie wnioskować o zmianie odczynu towarzyszącemu reakcji. Przedstawiona metoda uzgadniania równań połówkowych wydaje się nie być trudniejsza od metody bilansu elektronowego. Należy jednak podkreślić, że w przypadku gdy dysponujemy pełnym zapisem schematu reakcji, stosowanie tej metody nie niesie ze sobą korzyści, a może być uznane za dość pracochłonne. Niemiej jednak, mając na uwadze zbliżający się egzamin maturalny, być może warto poświęcić chwilę czasu na lekcji powtórzeniowej na omówienie tej metody, przedyskutowanie jej zalet i rozwiązanie poniższego zadania.

Zadanie

Poniżej przedstawiono zestaw schematów procesów utleniania i redukcji. Połącz procesy w pary i metodą równań połówkowych zapisz i uzgodnij odpowiednie równania reakcji. Uwzględnij wszystkie możliwe kombinacje (UWAGA: rozstrzygnięcie problemu, czy dany proces może zajść w rzeczywistości nie jest przedmiotem rozważań).

I. Co³⁺ → Co²⁺
II. PbO₂ → Pb²⁺
III. ClO₃^– → Cl^–
IV. Sn²⁺ → Sn⁴⁺
V. NO₂ → NO₃^–

Literatura

1. Egzamin maturalny z chemii, poziom rozszerzony, maj 2011 s. 8

2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół Dzienniku Ustaw z dnia 15 stycznia 2009 r. Nr 4, poz. 17

3. Podstawa programowa z komentarzami, tom 5. Edukacja przyrodnicza w szkole podstawowej, gimnazjum i liceum. Załącznik do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 23 grudnia 2008 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół z komentarzem.

4. L. Jones, P. Atkins, Chemia ogólna. Cząsteczki, materia, reakcje. s.387, PWN, Warszawa 2006

(1) Zapis oddawanych elektronów w procesie utleniania po stronie substratów ze znakiem ‘-‘ stanowi zapis alternatywny traktowany równorzędnie z podanym.

#2 Reakcja manganianu(VII) potasu z gliceryną, spalanie mieszaniny fotobłyskowej

Manganian(VII) potasu wykazuje silnie właściwości utleniające i w wyniku jego reakcji z gliceryną (propan-1,2,3-triolem) następuje egzoenergetyczny proces utleniania alkoholu. Proces ten początkowo zachodzi powoli, przez chwilę nie obserwujemy żadnych efektów. W miarę postępu reakcji, wydziela się coraz większa ilość energii na sposób ciepła w wyniku czego następuje podwyższenie temperatury układu. Po chwili następuje samozapłon, zaczynają pojawiać się iskry i fioletowy płomień. Barwa płomienia wynika z obecności jonów potasu. Gliceryna w obecności silnego utleniacza jakim jest KMnO₄ utlenia się do CO₂ i wody zgodnie z równaniem:

14KMnO₄ + 4C₃H₅(OH)₃ → 7K₂CO₃ + 7Mn₂O₃ + 5CO₂ + 16H₂O

Po zakończeniu reakcji na siatce ceramicznej pojawia się czarny proszek – tlenek manganu(III) oraz ciemnozielony pył. Barwa ta jest charakterystyczna dla związków manganu na VI stopniu utlenienia i wskazuje na obecność K₂MnO₄ obok powstałego tlenku manganu(III).

W drugim wariancie tego doświadczania użyliśmy mieszaniny manganianu(VII) potasu i wiórek magnezu w stosunku ok. 3:1. Początkowo, podobnie jak w pierwszym doświadczeniu, nie obserwujemy żadnych zmian, a po chwili następuje samozapłon i widzimy oślepiający błysk. Pojawienie się błysku spowodowane jest reakcją spalania magnezu:

2Mg + O₂ → 2MgO

Mieszanina KMnO₄ z magnezem to przykład mieszaniny fotobłyskowej. Podobne układy stosowane były w XIX wieku w fotografii, zastępowały dzisiejsze lampy błyskowe. Obecnie mieszaniny fotobłyskowe znajdują zastosowanie są w pirotechnice (Conkling i Mocella, 1985).

UWAGA! Substancje niebezpieczne:

Manganian(VII) potasu
Magnez

Literatura

Conkling, J. i Mocella, C. (1985). Chemistry of Pyrotechnics: Basic Principles and Theory. New York: Marcel Dekker, INC.

Cookie	Duration	Description
cookielawinfo-checkbox-analytics	11 months	This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Analytics".
cookielawinfo-checkbox-functional	11 months	The cookie is set by GDPR cookie consent to record the user consent for the cookies in the category "Functional".
cookielawinfo-checkbox-necessary	11 months	This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookies is used to store the user consent for the cookies in the category "Necessary".
cookielawinfo-checkbox-others	11 months	This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Other.
cookielawinfo-checkbox-performance	11 months	This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Performance".
viewed_cookie_policy	11 months	The cookie is set by the GDPR Cookie Consent plugin and is used to store whether or not user has consented to the use of cookies. It does not store any personal data.

ChemVlog.pl

Wideoblog prezentujący ciekawe doświadczenia chemiczne

Archiwum autora: Paweł

#4 Reakcja oscylacyjna Briggsa-Rauschera

#3 Węże Faraona

Uzgadnianie równań reakcji metodą równań połówkowych i bilansu elektronowego

#2 Reakcja manganianu(VII) potasu z gliceryną, spalanie mieszaniny fotobłyskowej